حقیقت انجیر و زیتون

آدمی برای حرکت و تلاش، به سلامتی و قدرت جسمانی نیاز دارد و اینها در گروِ استفاده از دو نوع طعام است: خوراکِ دارای قند همچون انجیر و خوراکِ دارای چربی همانند زیتون. میانه‌روی در مصرف این‌گونه خوراک‌ها، انسان را به مرز عمر طبیعی می‌رساند که به اشاره قرآن، هزار ماه (حدود 83 سال) است^[1] و افراط و تفریط در استفاده از آنها به او آسیب وارد می‌کند.

خداوند در ظاهر به این دو خوراک حیاتی در قالب میوه شیرینِ انجیر و میوه تلخِ زیتون قسم یاد کرده تا به دو حقیقت باطنی اشاره نماید؛ چرا که منظور از میوه انجیر، شریعت است که از شجره طیبه وجود موسی بن عمران(ع) به ظهور رسیده و منظور از میوه زیتون، معرفت می‌باشد که از شجره مبارکه وجود محمد بن عبدالله(ص) تجلی نموده است. موسی کلیم‌الله(ع)، پیامبری اولوا العزم است که در کوه طور، واقع در شبه‌جزیره سینا، به رسالت و هم‌کلامی با خدا مبعوث شد و آنگاه شریعت خالص به صورت تورات بر او نازل گشت و محمد حبیب‌الله(ص)، پیامبری امین است که در کوه نور، واقع در سرزمین امن، یعنی مکه معظمه، به رسالت مبعوث شد و آنگاه معرفت ناب در قالب قرآن، بر آن حضرت نازل گردید.

﴿بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ * وَالتِّينِ وَالزَّيْتُونِ ‎* وَطُورِ سِينِينَ ‎*‏ وَهَٰذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ ‎*‏ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ *‏ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ ‎*‏ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ ‎*‏ فَمَا يُكَذِّبُكَ بَعْدُ بِالدِّينِ *‏ أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَحْكَمِ الْحَاكِمِينَ﴾‏؛[2] «به نام خداوند بخشاینده مهربان. سوگند به انجیر و زیتون، و سوگند به طور سینا و به این شهر امن (مکه). به‌راستی ما آفریدیم انسان را در نیکوترین ساختار. سپس، بازگردانیدیم او را به پست‌ترین پست‌ها. مگر کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند. پس، برای ایشان است پاداشی بی‌پایان. پس، چه چیز وامی‌دارد تو را بعد [از این،] به تکذیب در دین؟ آیا نیست خدا بهترین حکم‌کنندگان!»