راز سجده ملائکه به آدم(ع)

اصطفا و گزینش‌ ربوبی‌، آدم‌(ع‌) را به‌ مقام‌ صفوة‌ اللّه‌ نایل‌ نمود و کسوت‌ شریف‌ ﴿اِنَّ اللّهَ اصْطَفی آدَمَ﴾؛[1] «همانا خداوند آدم‌ را برگزید.» را بر قامت‌ رعنای‌ او پوشاند و تاج‌ زیبنده فضیلت‌ و کرامت‌ را بر سر او نهاد و منشور نافذ خلافت‌ و ولایت‌ بر کره خاکی‌ را به ‌دستش‌ سپرد و شرافت‌ علم‌ به‌ اسماءاللّه‌ را به‌ او تفضل‌ فرمود و سلسله نورانی‌ پیامبران‌ الهی‌ را میراث‌دار این‌ عطیه دلربای‌ رحمانی‌ ساخت‌.

آدم‌ صفی‌اللّه‌(ع‌)، یگانه‌ خلیفه حق‌ در اقلیم‌ وجود و کامل‌ترین‌ نقش‌ جلال‌ و جمال‌ ربوبی‌ در گلشن‌ هستی‌ گردید که‌ از فروغ‌ وجه‌ منوّر و قدسی‌اش‌ بهشت‌ روشن‌ شد و روحانیان‌ و کروبیان‌ عالم‌ ملکوت‌ و طایفان‌ عرش‌ جبروت‌ به‌ امر و اراده ازلی‌، مأمور به ‌تعظیم‌ و سجده‌ در رواق‌ حضورش‌ گردیدند: ﴿فَإذا سَوَّیتُهُ وَ نَفَخْتُ فیهِ مِنْ رُوحی فَقَعُوا لَهُ ساجِدینَ﴾؛[2] «پس‌ هنگامی‌ که‌ او را مستوی‌ نمودم‌ و از روح‌ خود در او دمیدم‌، همگی‌ برای او درافتید سجده‌کنان.»

اصطفای‌ آدم‌(ع‌) در علم‌ و آگاهی‌ او به‌ اسمای‌ الهی‌ و تکریم‌ او در سجده ملائکة‌اللّه‌ به‌ جهت‌ وجود اسمای‌ حسنی در نهاد قدسی‌ او بود؛ حقایق‌ منوّری‌ که‌ از آسمان‌ بیکران‌ اسما و صفات‌، روشنگر وجود آدم‌(ع‌) شده‌، همچون‌ جواهری‌ ناب‌ در گنجینه ضمیرش‌ به‌ ودیعت‌ نهاده‌ شد؛ «چون‌ خداوند متعال‌ آدم‌ را آفرید و مستوی‌ ساخت‌ و اسم‌ هر چیز را بدو آموخت‌ و بر ملائکه‌ عرضه‌ داشت‌، محمد و علی‌ و فاطمه‌ و حسن‌ و حسین‌ [صلوات‌ اللّه‌ علیهم‌ اجمعین‌] را اشباح‌ پنج‌گانه‌ای‌ در صلب‌ آدم‌ قرار داد؛ به‌طوری‌ که‌ انوار آنها کرانه‌‌‌های ‌آسمان‌‌ها و حجاب‌‌ها و جنان‌ و کرسی‌ و عرش‌ را روشن‌ گردانید. پس‌ خداوند به‌ جهت‌ تعظیم ‌بر او فرشتگان‌ را به‌ سجده آدم‌ امر فرمود؛ زیرا آدم‌ را در اینکه‌ ظرفی‌ برای‌ آن‌ اشباح‌ گردید، فضیلت‌ بخشید.»[3]

فرشتگان‌ و ملکوتیان‌ چون‌ بر وجود چنین‌ انوار لطیف‌ و شریف‌ در کالبد قداست‌یافته آن‌ خلق‌ جدید وقوف‌ یافتند، از رهگذر حقیقت‌ آسمانی‌ ﴿وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ﴾[4] به‌ منظور قرب‌ به‌ آستان‌ حریم‌ الهی‌اش‌ سر تعظیم‌ نهادند و پیشانی‌ سجود ساییدند؛ ﴿فَسَجَدَ الْمَلائِکةُ کلُّهُمْ أَجْمَعُونَ﴾[5] و این‌چنین‌، آدم‌ صفی‌اللّه‌(ع‌)، آیینه‌دار طلعت‌ سلطان‌ ازلی‌ و جلوه مبارک‌ محبوب‌ سرمدی‌ گردید که‌ طایر قدسی‌ روحش‌ را سائر در فضای‌ بیکران‌ حق‌ دید و در پرتو انوار جلال‌ رحمانی‌ علی‌(ع‌) و جمال‌ رحیمی‌ زهرا(س‌) قدوم‌ مبارکش‌ را بادیه‌پیمای‌ منازل‌ تکامل‌ و تعالی‌ مشاهده‌ نمود.

پی‌نوشت‌ها:

[1]. سوره آل عمران، آیه 33.

[2]. سوره حجر، آیه 29.

[3]. تفسیر الامام العسكری، ص 219، امام حسن عسکری(ع): «…اِنَّ اللهَ تَعالی لَمّا خَلَقَ آدَمَ وَ سَوّاهُ وَ عَلَّمَهُ اَسْماءَ كُلِّ شَیءِ وَ عَرَضَهُمْ عَلَی الْمَلائِكَةِ جَعَلَ مُحَمَّداً وَ عَلِیاً وَ فاطِمَةَ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَینَ اَشْباحَاً خَمْسَةً فِی ظَهْرِ آدَمَ وَ كانَتْ اَنْوارُهُمْ تَضیءُ فِی الْافاقِ مِنَ السَّمواتِ وَ الحُجُبِ وَ الجِنانِ وَ الْكُرسِی وَ الْعَرْشِ فَاَمَرَ اللهُ تعَالی المَلائِكَةَ بِالسُّجودِ لِادَمَ تَعْظیماً لَهُ اِنَّهُ قَد فَضَّلَهُ بِاَنْ جَعَلَهُ وِعاءَ لِتِلْكَ الْاَشْباحِ.»

[4]. سوره علق، آیه 19: «سجده کن و نزدیک شو!»

[5]. سوره حجر، آیه30: «همه ملائكه بر او سجده نمودند.»

به اشتراک بگذارید
keyboard_arrow_up
error: