امروزه در جهان شرق و غرب، پیرامون موضوع خواب و تعبیر رؤیا، تحقیقات گستردهای انجام شده و تاکنون در این زمینه، کتابهای متعددی به رشته تحریر درآمده است که جنبه علمی و ذهنی دارند. اینگونه آثار، هرگز با تعبیر خواب اولیای رحمانی که از راه طهارت قلبی به این توانایی معنوی دست یافتهاند، قابل مقایسه نیست؛ چراکه اولیای رحمانی پس از شنیدن خواب هرکس، به حقیقت و عوامل مؤثر در خواب او همچون علت خواب دیدن و شخصیت بیننده رؤیا پی میبرند و با فراست و دوراندیشی، به تعبیر خواب او میپردازند.
بنابراین، میتوان گفت تعبیر خواب، به دو دسته «عقلی» و «قلبی» تقسیم میشود؛ همچنانکه همین تقسیم در تعبیر مشاهده و الهام نیز جاری است. در نوع اوّل، معبّر به واسطه تفکر و تعقل، به تجزیه و تحلیل علمی رویدادهای خواب و سپس به تعبیر آن اقدام میکند و تنها در محدوده امور دنیوی با زبان علم، مُلکیان را هدایت میکند؛ اما در نوع دوم، معبّر به واسطه معنویت و طهارت برخاسته از عشق باطنی، با رؤیت قلبیِ حقایق، به تعبیر خواب میپردازد و با زبان معرفت، به هدایت تشنگان معنا و رهروان کمال مبادرت میورزد.